Wychowanie do wartości. Szkoła podstawowa. Poziom 7

Wychowanie do wartości. Szkoła podstawowa. Poziom 7

Godność człowieka jest fundamentem jego wolności. Stanowi źródło wszelkich praw i wolności. Każdemu przysługują równe prawa, a świadomość wagi praw innych wyrabia w młodzieży świadomość praw własnych. Osoba młoda nigdy nie utraci swojej godności, dlatego ważne jest, żeby znała swoje prawa będąc przy tym odpowiedzialna za siebie, drugiego człowieka i świat, w którym żyje.

Potrzeba zdobywania wolności i korzystania z niej jest bardzo ważnym przejawem dojrzewania człowieka. Wychowanie do wolności dokonuje się przez etapowy proces zrywania więzów zależności. Dla młodych ludzi ta wartość jest rozumiana jako możliwość wyboru, decydowania o sobie, podejmowania samodzielnych decyzji.

Rodzina i szkoła to dwa ważne środowiska wychowawcze dziecka mające decydujący wpływ na prawidłowy jego rozwój. Jednak to rodzina jest najbardziej naturalnym środowiskiem, pierwszą grupą społeczną, w której ma miejsce wychowanie moralne, religijne i nauka podstawowych czynności ułatwiających funkcjonowanie w społeczeństwie.

W dobie wszechobecnego postępu cywilizacji – dostępu do telewizora, komputera, telefonu – bardzo ważne jest kształtowanie zdrowych nawyków. Nadwaga i otyłość występująca wśród młodzieży powoduje szereg konsekwencji psychospołecznych i emocjonalnych, a propagowany we współczesnych mediach wzorzec ciała może zaburzać samoocenę ciała.

Zmiany są naturalnym procesem życia. Dzięki zmianom zauważamy nowe możliwości i patrzymy na życie z różnych perspektyw. Osiągnięcie dojrzałości psychicznej, obejmującej sferę intelektualną, uczuciową, społeczną i moralną, wymaga przejścia przez osobę złożonego procesu rozwoju.

Altruista bezinteresownie służy drugiemu człowiekowi, poświęca własne dobro na rzecz drugiego człowieka. Altruizm jest przeciwieństwem egoizmu. To postawa otwartości i życzliwości na potrzeby innych ludzi.

Człowiek jest istotą społeczną; nie może żyć poza społeczeństwem, w którym zaspokaja swoje potrzeby i ma możliwość rozwoju. Społeczeństwo jest potrzebne do określenia celów życiowych, sposobu funkcjonowania oraz wzorów, według których ma postępować.

Człowiek jest powołany do miłości. Relacja miłości powinna być budowana w prawdzie i wolności, wzajemnym szacunku, zaufaniu oraz pielęgnowaniu i rozwijaniu uczucia. Miłość małżeńska jest ukierunkowana na rodzicielstwo.

Dojrzałe macierzyństwo zaczyna się od miłości małżeńskiej. Miłość macierzyńska i miłość ojcowska ­– jest najbardziej bezinteresowna i bezwarunkowa. Bycie rodzicem to dar, który wymaga odpowiedzialności.

Człowiek powinien uczyć się słuchać głosu swojego sumienia. Zwłaszcza we współczesnym świecie, który nie sprzyja refleksji i samoocenie. Bez tego człowiek nie jest w stanie ocenić swojego postępowania, zweryfikować go, a tym bardziej podjąć konstruktywnej
i celowej pracy nad sobą. Poprzez czyny człowiek się rozwija, dlatego kształtowanie umiejętności podejmowania właściwych wyborów moralnych powinno być celem dzisiejszej edukacji.

Młody człowiek wierzy, że jest w stanie poznać rzeczywistość, która go otacza. Ponosi wysiłek, by ją poznać, zrozumieć. Podejście do wiedzy jest kluczowe w rzetelnym poznawaniu rzeczywistości i poznaniu samego siebie.

Fundamentem rozwoju człowieka jest jego rozwój duchowy. Można go rozumieć jako doskonalenie się duszy, osobowości oraz jako rozwój moralny. Duchowość jest zdolnością do poznania samego siebie, czyli do znalezienia odpowiedzi na egzystencjalne pytania o sens życia i odnalezienia wartości, które pomogą osiągnąć cel swojej drogi. Duchowość rozwija się w wyniku działania podjętego przez człowieka.

Tożsamość narodowa wiąże się z tworzeniem wspólnoty z innymi ludźmi. Istotne jest to, aby młodzież potrafiła działać na rzecz wspólnego dobra, pielęgnowała kulturę narodową, współtworzyła życie państwowe, znała swoje prawa i obowiązki względem ojczyzny.

Człowiek odnosi się do Boga, ponieważ odnajduje w Nim sens swego istnienia i pełnię człowieczeństwa. Bez względu na religię, która jest praktykowana, wiara zawsze niesie ze sobą kanon innych wartości, które są jej fundamentem. Jest to na przykład czynienie dobra, niesienie pomocy innym, jałmużna. Treścią wiary jest niezmiennie miłość pomiędzy Bogiem a człowiekiem.

Pogoń za pieniądzem i utożsamianie dużej ilości nagromadzonych środków z sukcesem prowadzi często do wypalenia i zagubienia sensu. Pieniądz sam w sobie nie jest dobry ani zły. Istotne jest nasze podejście do niego. Wartości materialne współistnieją z wartościami duchowymi − nie wykluczają się. Dobra materialne mają służyć dobru człowieka. Należy jednak pamiętać, że obowiązuje zasada prymatu osoby nad rzeczą.